Aterektomi
Aterektomi, anjiyo ile yapılan bir tedavi yöntemidir. Bu işlem, kolesterol içeren aterosklerotik plağın mekanik olarak kazınarak çıkartılmasını amaçlar. Bacak damar tıkanıklıklarını açmak için etkili bir yöntemdir ve narkoz gerektirmez. İşlem sonunda damar içinde herhangi bir şey kalmaz. Aterektomi, diyabetik ayak yarası olan hastalarda da kullanılabilir.
Aterektomi sonrası hastaların ne tür bir iyileşme süreci bekleyebileceği önemlidir. İşlem sonrası dinlenme, yara bakımı ve doktorun önerdiği ilaçları düzenli kullanmak gereklidir. Ayrıca, riskler ve komplikasyonlar hakkında bilgilendirilmelidir. Düzenli takip ve kontrollerle hastanın sağlığı izlenmelidir.
Aterektömi Nedir?
Aterektömi, atardamarlardaki darlık ve tıkanıklıkları açmak için anjiyo ile yapılan bir tedavi yöntemidir. Bu işlem, kolesterol içeren aterosklerotik plağın mekanik olarak kazınarak çıkartılmasını amaçlar. Aterektömi, balon anjioplasti veya stentleme sonrası daralmış veya tıkanmış damarları açmakta da kullanılabilir
Aterektömi işlemi, hastaya hafif bir sakinleştirici ve ağrı kesici verilerek, kasığa yapılan lokal anestezi ile gerçekleştirilir. Damar içine yerleştirilen özel bir kateter ile darlığın veya tıkanıklığın olduğu alana ilerlenir ve cihaz çalıştırılarak damar içi kazınır. İşlem genellikle 1-3 saat sürer ve anjiografi ile kalite kontrolü sağlanır. Hastalar işlem sonrası geceyi hastanede geçirir ve ertesi gün taburcu edilir.
Aterektomi Hangi Durumlarda Kullanılır?
Aterektomi, atardamarlardaki darlık ve tıkanıklıkları açmak için anjiyo ile yapılan bir tedavi yöntemidir. Bu işlem, kolesterol içeren aterosklerotik plağın mekanik olarak kazınarak çıkartılmasını amaçlar. Aterektomi, balon anjioplasti veya stentleme sonrası daralmış veya tıkanmış damarları açmakta da kullanılabilir.
Aterektomi işlemi sadece atardamar tıkanıklığı durumunda kullanılabilir ve toplardamar tıkanıklığında (ven trombozu) kullanılmaz. Bacak damar tıkanıklıklarını açmak için tercih edilen bu yöntem, özellikle femoral atardamar ve baldırdaki diğer atardamar hastalıklarında etkilidir. İşlem anjiyo ile yapılan bir işlemdir, narkoz gerektirmez ve genellikle 30 dakika ile bir saat arasında sürer. Hastalar işlem sonrası genellikle aynı gün taburcu edilir ve normal hayatlarına devam edebilirler.
Aterektomi Sonrası İyileşme Süreci
Aterektomi ameliyatı sonrası hastaların iyileşme süreci önemlidir. Ortalama bir aterektomi ameliyatı yaklaşık 1-1.5 saat sürer ve şahdamarın kapalı kaldığı süre ise 20-30 dakika kadar olabilir. Ameliyatı takiben hasta birkaç gün hastanede kalır. Bu süre zarfında hastanın beyin fonksiyonları, kan basıncı ve kesi hattından kanama olup olmadığı değerlendirilir.
Taburcu olduktan sonra hastanın birkaç hafta süreyle aşırı egzersiz yapmaması, araç kullanmaması ve baş ağrısı, boyunda şişlik veya beyin fonksiyonlarında değişiklik olursa doktora başvurması tavsiye edilir. Genellikle birkaç hafta içinde hasta normal hayatına dönebilir hale gelir.
Riskler ve Komplikasyonlar
Aterektomi, darlık veya tıkanıklık oluşturan kolesterol içeren aterosklerotik plağın mekanik olarak kazınarak çıkartılmasıdır. Bu işlem, balon anjioplasti veya stentleme sonrası daralmış veya tıkanmış damarları açmak için de kullanılabilir. Aterektomi genellikle atardamarlardaki darlık veya tıkanıklıklarda uygulanır. Bacaktaki femoral atardamar ve baldırdaki diğer atardamar hastalıklarında tercih edilebilir.
İşlem sırasında kullanılan cihazın tipine göre olası yan etkiler arasında damar yırtılması, kanama, damar içinde pıhtılaşma, spazm ve daha aşağılara pıhtı atması yer alır. Aterektomi sonrası hastaların düzenli takip ve kontrolleri yapmaları önemlidir.
Sık Sorulan Sorular
Aterektomi, tıkalı veya daralmış arterlerden plak birikimlerinin mekanik olarak çıkarılmasını sağlayan minimal invaziv bir prosedürdür. İşlem genellikle lokal anestezi altında gerçekleştirilir. Bir kateter, küçük bir kesiden arter içine yerleştirilir ve tıkalı bölgeye yönlendirilir. Kateterin ucunda plakları kesip çıkartan veya kazıyan özel bir cihaz bulunur. Bu cihaz, plak birikintilerini arter duvarından temizler ve kan akışını yeniden sağlar. Çıkarılan plak parçaları, kateter aracılığıyla vücut dışına taşınır. İşlem sırasında genellkle fluoroskopi kullanılarak, kateterin ve cihazın doğru konumlandırılması sağlanır. Prosedür sonrasında hastalar kısa bir iyileşme süreci geçirir ve genellikle birkaç gün içinde normal aktivitelerine dönebilirler.
Aterektomi, genellikle diğer tedavi yöntemleri yeterli olmadığında veya belirli durumlar için daha uygun olduğunda tercih edilir. Özellikle, stent yerleştirmenin zor olduğu yoğun kireçlenmiş arterlerde ve daralmaların tekrarladığı bölgelerde etkili bir tedavi seçeneği olabilir. Aynı zamanda, periferik arter hastalığı olan hastalarda, bacak ve ayaklardaki tıkalı arterlerin tedavisinde de kullanılır. Aterektomi, balon anjiyoplasti ve stent yerleştirme işlemleriyle birlikte veya bu işlemlerden önce kullanılabilir, bu da arterdeki tıkanıklığın tamamen temizlenmesini sağlar. Doktorlar, hastanın tıbbi geçmişine, damar yapısına ve tıkanıklığın yerine göre aterektomi yöntemini seçerler.
Aterektomi sonrası, hastaların iyileşme sürecinde bazı önemli hususlara dikkat etmeleri gerekmektedir. İşlem bölgesinde enfeksiyon riskini azaltmak için hijyen kurallarına uyulmalı ve doktor tarafından verilen talimatlara uygun şekilde yara bakımı yapılmalıdır. Hastaların, kan pıhtılaşmasını önlemek amacıyla reçete edilen kan sulandırıcı ilaçları düzenli olarak kullanmaları önemlidir. Ayrıca, düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve sigaradan kaçınma gibi yaşam tarzı değişiklikleri de iyileşme sürecine olumlu katkıda bulunur. Kontrol randevularına düzenli olarak gitmek ve doktorun önerdiği takip testlerini yaptırmak, tedavinin başarısını artırır ve olası komplikasyonların erken dönemde tespit edilmesine yardımcı olur.